Minimumloon en Arbeidsinspectie: juridische aandachtspunten voor ondernemers

De Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag (WML) vormt een van de belangrijkste kaders binnen het Nederlandse arbeidsrecht. Deze wet verplicht werkgevers om werknemers minimaal het wettelijke minimumloon en de wettelijke minimumvakantiebijslag te betalen. De Nederlandse Arbeidsinspectie ziet toe op naleving van deze regels en kan ingrijpende sancties opleggen wanneer een onderneming volgens de toezichthouder niet aan de wet voldoet.

Voor ondernemers kan een controle of handhaving door de Arbeidsinspectie een grote impact hebben, zowel financieel als reputatie-technisch. Het is daarom belangrijk om niet alleen de inhoud van de wet te kennen, maar ook te weten welke rechten een onderneming heeft zodra de toezichthouder in beeld komt. In dit artikel gaat Mastenbroek Legal in op de wettelijke kaders, de rol van de Arbeidsinspectie en vooral de juridische mogelijkheden die bedrijven hebben wanneer zij geconfronteerd worden met handhaving, boetes of een aanwijzing van onderbetaling.

Het wettelijk minimumloon en de minimumvakantiebijslag

De WML bepaalt dat alle werknemers in Nederland recht hebben op minimaal het wettelijk minimumloon en een minimumvakantiebijslag van 8 procent van het brutojaarloon. Deze regels gelden zowel voor Nederlandse als buitenlandse werkgevers en werknemers die in Nederland werken.

Sinds 1 januari 2024 is een belangrijke wijziging doorgevoerd: het wettelijk minimumuurloon is ingevoerd. Voorheen golden vaste dag-, week- en maandlonen, maar die zijn vervangen door één uniform minimumuurloon. Voor werknemers van 21 jaar en ouder geldt één vast bedrag per uur. Voor jongeren tussen de 15 en 20 jaar geldt het minimumjeugdloon, dat eveneens per uur is vastgesteld.

De minimumvakantiebijslag blijft onverminderd gelden. Werkgevers moeten hun werknemers jaarlijks ten minste 8 procent van het brutojaarloon uitkeren als vakantiegeld. Dit gebeurt vaak in mei of juni, tenzij in de arbeidsovereenkomst of cao andere afspraken zijn gemaakt.

Bedragen minimumloon per 1 juli 2025

De wettelijke bedragen worden tweemaal per jaar aangepast. Per 1 juli 2025 gelden de volgende bruto minimumuurlonen:

• 21 jaar en ouder: € 14,40

• 20 jaar: € 11,52

• 19 jaar: € 8,64

• 18 jaar: € 7,20

• 17 jaar: € 5,69

• 16 jaar: € 4,97

• 15 jaar: € 4,32
  

Deze bedragen vormen de wettelijke ondergrens. Een werkgever mag meer betalen, maar nooit minder.

Verbod op inhoudingen en verrekeningen

Een belangrijk aspect van de WML is dat sinds 1 januari 2017 inhoudingen en verrekeningen die ertoe leiden dat een werknemer minder ontvangt dan het netto minimumloon verboden zijn. De werknemer moet minimaal dit netto bedrag op zijn bankrekening ontvangen. De werkgever is verplicht het minimumloon giraal uit te betalen en onkostenvergoedingen duidelijk te specificeren op de loonstrook.

Alleen onder specifieke voorwaarden mogen er inhoudingen plaatsvinden, bijvoorbeeld voor huisvestingskosten of de zorgverzekeringspremie. Deze uitzonderingen zijn strikt wettelijk geregeld. Dit maakt het voor de Arbeidsinspectie eenvoudiger om te controleren of werknemers daadwerkelijk het minimumloon ontvangen.

Toezicht door de Nederlandse Arbeidsinspectie

De Arbeidsinspectie heeft als taak te controleren of werkgevers zich aan de WML houden. Dit toezicht kan plaatsvinden via administratieve controles, bedrijfsbezoeken of naar aanleiding van meldingen van werknemers of derden.

De toezichthouder beschikt over ruime bevoegdheden, waaronder:

• het opvragen van loonadministratie en arbeidsovereenkomsten

• het horen van werknemers

• het opleggen van boetes bij overtredingen

• het opleggen van een last onder dwangsom bij het niet herstellen van tekortkomingen
  

Voor ondernemingen kan dit betekenen dat er op korte termijn een verzoek komt om stukken aan te leveren of dat er een inspecteur op de werkvloer verschijnt.

Onderbetaling en sancties

Wanneer de Arbeidsinspectie van mening is dat een werknemer onder het minimumloon of de minimumvakantiebijslag betaald krijgt, kan dit leiden tot een sanctie. De zwaarte van de boete hangt af van de mate van afwijking.

Voorbeelden van sancties zijn:

• Boetes bij onderbetaling: variërend van € 500 tot € 10.000 per werknemer, afhankelijk van de ernst en omvang van de overtreding.

• Boetes bij niet of te lage vakantiebijslag: doorgaans tussen € 250 en € 2.000.

• Last onder dwangsom: wanneer achterstallig loon of vakantiebijslag niet binnen vier weken wordt betaald, kan een dwangsom worden opgelegd tot maximaal € 40.000 per werknemer.
  

In sommige gevallen kan de Arbeidsinspectie ook melding maken van mogelijke arbeidsuitbuiting. Dat kan leiden tot zwaardere handhaving of strafrechtelijke vervolging.

Rechten van werkgevers bij toezicht en sancties

Voor ondernemingen is het van groot belang te weten dat besluiten van de Arbeidsinspectie niet definitief zijn. Tegen iedere boetebeschikking of last onder dwangsom kan bezwaar worden gemaakt. Wanneer dit bezwaar wordt afgewezen, staat beroep open bij de bestuursrechter.

De juridische procedures bieden bedrijven de mogelijkheid om de standpunten van de toezichthouder inhoudelijk en procedureel te toetsen. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn:

• De onderbouwing van de boete: voldoet de beschikking aan de wettelijke eisen en is de berekening correct uitgevoerd?

• De bewijsvoering van de toezichthouder: is de onderbetaling daadwerkelijk vastgesteld op basis van juiste en volledige gegevens?

• Proportionaliteit van de sanctie: is de opgelegde boete in verhouding tot de vermeende overtreding?
  

Een onderneming kan in bezwaar of beroep bepleiten dat het besluit onvoldoende gemotiveerd is of dat er sprake is van verzachtende omstandigheden die de hoogte van de boete moeten beïnvloeden.

Daarnaast kan in urgente gevallen een voorlopige voorziening bij de bestuursrechter worden gevraagd, bijvoorbeeld om invordering van een boete op te schorten totdat er een uitspraak in de hoofdzaak is.

Wat Mastenbroek Legal kan betekenen voor uw onderneming

Wanneer de Arbeidsinspectie een onderzoek start of een sanctie oplegt, is het belangrijk om tijdig juridische bijstand in te schakelen. Mastenbroek Legal richt zich specifiek op het ondersteunen van bedrijven die geconfronteerd worden met toezichthouders.

Wij kunnen u bijstaan met:

• Het analyseren van de beschikking en de juridische grondslag van de sanctie

• Het opstellen en indienen van een gemotiveerd bezwaarschrift

• Het vertegenwoordigen van uw onderneming tijdens hoorzittingen en procedures bij de bestuursrechter

• Het aanvragen van voorlopige voorzieningen om de gevolgen van een besluit tijdelijk te beperken

• Het strategisch adviseren over de beste procespositie in overleg met de onderneming
  

Het doel van deze juridische begeleiding is niet om een waardeoordeel te geven over de zaak, maar om te zorgen dat de onderneming haar rechten volledig kan benutten en dat de toezichthouder juridisch correct en zorgvuldig wordt getoetst.

Veelgestelde vragen over de Wet minimumloon en de rol van de Arbeidsinspectie

Wat is het wettelijk minimumloon in 2025? Per 1 juli 2025 bedraagt het wettelijk minimumloon voor werknemers van 21 jaar en ouder € 14,40 bruto per uur. Voor jongere werknemers gelden vaste minimumjeugdlonen per uur.

Moet ik als werkgever altijd vakantiebijslag betalen? Ja, iedere werknemer heeft recht op minimaal 8 procent vakantiebijslag over het brutojaarloon. Dit geldt ook als werknemers een hoger salaris ontvangen dan het minimumloon.

Wat controleert de Nederlandse Arbeidsinspectie precies? De Arbeidsinspectie ziet toe op naleving van de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag. Zij controleert onder meer loonstroken, arbeidsovereenkomsten en administratieve gegevens om vast te stellen of werknemers correct worden betaald.

Welke boetes kan de Arbeidsinspectie opleggen? De hoogte van de boete hangt af van de mate van onderbetaling. Deze kan variëren van enkele honderden tot tienduizenden euro’s per werknemer. Daarnaast kan een last onder dwangsom worden opgelegd wanneer achterstallig loon niet tijdig wordt betaald.

Kan ik bezwaar maken tegen een boete van de Arbeidsinspectie? Ja, tegen iedere beschikking van de Arbeidsinspectie kan bezwaar worden ingediend. Wanneer dit bezwaar wordt afgewezen, staat beroep open bij de bestuursrechter. Het is van belang dat een onderneming tijdig actie onderneemt en zich juridisch laat bijstaan.

Wat kan Mastenbroek Legal voor mijn bedrijf betekenen? Mastenbroek Legal ondersteunt bedrijven die worden geconfronteerd met toezicht of sancties door de Arbeidsinspectie. Wij begeleiden ondernemingen bij bezwaar- en beroepsprocedures, voeren onderhandelingen met de toezichthouder en zorgen dat uw rechten optimaal worden benut.