Wat is hoger beroep volgens de Awb?

Hoger beroep is de stap die je kunt zetten als je het niet eens bent met de uitspraak van de bestuursrechter in eerste aanleg. Waar beroep je de mogelijkheid gaf de beslissing op bezwaar te laten toetsen, geeft hoger beroep je de kans om ook de beslissing van de rechter te laten herzien.

Hoger beroep versterkt je rechtsbescherming: je krijgt de kans dat een hogere rechter opnieuw naar jouw zaak kijkt en toetst of de uitspraak van de rechtbank correct is.

Wat regelt hoger beroep onder de Awb?

De Algemene wet bestuursrecht (Awb) regelt in hoofdstuk 8 de mogelijkheid tot hoger beroep. Belangrijk is dat hoger beroep niet in alle gevallen mogelijk is, maar alleen als de wet dat toestaat.

Belangrijke punten zijn:

• je moet belanghebbende zijn,

• hoger beroep is alleen mogelijk tegen een uitspraak van de bestuursrechter in eerste aanleg,

• de termijn is meestal zes weken na de uitspraak,

• het hogerberoepschrift moet gemotiveerd zijn.

  
  

Afhankelijk van het soort zaak is een andere rechter bevoegd:

• de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) voor de meeste bestuurszaken,

• het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) voor zaken over economisch bestuursrecht,

• de Centrale Raad van Beroep (CRvB) voor sociale zekerheid en ambtenarenzaken.

  
  

Voor wie en wanneer kun je hoger beroep instellen?

Hoger beroep is bedoeld voor iedereen die in beroep is gegaan en het niet eens is met de uitspraak van de rechtbank. Je moet daarbij belanghebbende zijn en tijdig handelen.

De termijn bedraagt zes weken. Deze termijn begint te lopen vanaf de dag na de uitspraak van de rechtbank.

Hoe ziet een hogerberoepschrift eruit?

Een hogerberoepschrift bevat:

• je naam en adres,

• datum,

• aanduiding van de uitspraak waartegen hoger beroep wordt ingesteld,

• de gronden van hoger beroep (waarom de uitspraak volgens jou onjuist is),

• handtekening,

• eventuele bewijsstukken.

  
  

Het beroepschrift moet worden ingediend bij de juiste hogere rechter. Vaak vermeldt de rechtbank in de uitspraak welke hogerberoepsrechter bevoegd is.

Wat doet de hogerberoepsrechter?

De hogerberoepsrechter beoordeelt:

• of de rechtbank de zaak correct heeft behandeld,

• of de rechter de juiste rechtsregels heeft toegepast,

• of de uitspraak in lijn is met wet en beginselen van behoorlijk bestuur.

  
  

De uitkomst kan zijn dat:

• het hoger beroep ongegrond is en de uitspraak in stand blijft,

• het hoger beroep gegrond is en de uitspraak wordt vernietigd,

• de hogerberoepsrechter zelf een nieuwe uitspraak doet of de zaak terugverwijst naar de rechtbank.

  
  

Gevolgen als hoger beroep niet correct wordt behandeld

Als jij te laat bent met het indienen van hoger beroep of je hogerberoepschrift onvolledig is, kan de rechter het niet-ontvankelijk verklaren.

Voor het bestuursorgaan geldt dat fouten in de uitspraak van de rechtbank hersteld kunnen worden. De hogerberoepsrechter kan het besluit alsnog vernietigen of aanpassen.

Praktijkvoorbeelden

Voorbeeld 1 – Hoger beroep tegen ACM-boete bij de Raad van StateJe hebt bezwaar gemaakt tegen een boete van de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Het bezwaar werd afgewezen en in beroep verklaarde de rechtbank jouw beroep ongegrond. Je bent het niet eens met de manier waarop de rechtbank jouw argumenten heeft beoordeeld en gaat in hoger beroep bij de Raad van State. Je voert aan dat de rechtbank onvoldoende heeft gekeken naar de evenredigheid van de boete.

Voorbeeld 2 – Hoger beroep bij de CRvB tegen beslissing van de ArbeidsinspectieDe Arbeidsinspectie legde je een last onder dwangsom op wegens overtreding van veiligheidsvoorschriften. Je ging in bezwaar en daarna in beroep, maar de rechtbank gaf de inspectie gelijk. Je gaat in hoger beroep bij de Centrale Raad van Beroep. Je stelt dat de rechtbank niet goed heeft meegewogen dat je direct maatregelen hebt getroffen en dat de sanctie disproportioneel is.

Veelgemaakte misverstanden over hoger beroep

• “Hoger beroep is altijd mogelijk.”Onjuist. Alleen als de wet dat bepaalt kun je in hoger beroep.

• “De hogerberoepsrechter kijkt opnieuw naar alle feiten.”Nee, de rechter kijkt vooral of de rechtbank het recht juist heeft toegepast.

• “Hoger beroep is gratis.”Nee, er gelden griffierechten. Die zijn vaak hoger dan bij beroep in eerste aanleg.

• “Hoger beroep betekent automatisch een nieuwe kans.”Niet helemaal. Alleen als je goede juridische argumenten hebt, kan de uitspraak worden vernietigd.

  
  

FAQ

Wat is hoger beroep precies?

De mogelijkheid om een uitspraak van de bestuursrechter te laten toetsen door een hogere rechter.

Hoe lang heb ik om hoger beroep in te stellen?

Meestal zes weken na de uitspraak van de rechtbank.

Bij welke rechter moet ik zijn?

Dat hangt af van de zaak: ABRvS, CBb of CRvB. Dit staat in de uitspraak van de rechtbank vermeld.

Wat kost hoger beroep?

Er gelden griffierechten, die verschillen per type zaak en per indiener.

Wat gebeurt er als ik ongelijk krijg?

Dan blijft de uitspraak van de rechtbank in stand en is de zaak definitief afgedaan.

Bronnen

• Artikel 8:104 Awb op Wetten.nl (hoger beroep)

• Informatie hoger beroep op Rechtspraak.nl