Stillegging bij recidive overtredingen WML

Onlangs moest een nagelsalon in Amsterdam twee maanden haar deuren sluiten nadat de Arbeidsinspectie herhaaldelijk overtredingen had geconstateerd van de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag (WML), onderbetaling van vakantiebijslag, te late loonbetaling, en overtredingen van de Wet arbeid vreemdelingen (Wav). De Inspectie nam deze maatregel omdat zij van oordeel was dat de onderneming zich onvoldoende inspande om regels na te leven, en verdere overtredingen te verwachten waren.

Dit blog is bedoeld voor ondernemers en managers die met toezichthouders te maken hebben, ter verheldering van de juridische onderbouwing van stilleggingen, en wat u kunt doen als u al in aanraking bent gekomen met zo’n maatregel.

Juridische grondslag en bevoegdheid tot stillegging

Wetgeving en beleidsregels

Arbeidsinspectie kan de werkzaamheden van een onderneming stilleggen op grond van de Beleidsregel preventieve stillegging arbeidswetten. Deze bevoegdheid strekt zich uit tot overtredingen van verschillende wetten onder toezicht van de Inspectie, waaronder de WML, de Wav, de Arbowet, de Arbeidstijdenwet, en de Waadi (Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs).

Preventieve stillegging vs directe stillegging

Er zijn twee typen stillegging:

• Preventieve stillegging: dit is een bestuurlijke sanctie bedoeld om herhaling van overtredingen te voorkomen. Hij kan worden opgelegd wanneer een werkgever herhaaldelijk, of bij ernstige overtredingen, niet voldoet aan verplichtingen onder arbeidswetten. De procedure vereist een waarschuwing, gevolgd door een bevel tot stillegging. Duur is gewoonlijk minimaal één maand en maximaal drie maanden.

• Directe stillegging: deze bevoegdheid wordt gebruikt als er ernstig gevaar is voor veiligheid of gezondheid, bijvoorbeeld bij elektrocutie, valgevaar, of andere acute risico’s. Hierbij hoeft niet persé sprake te zijn van herhaling. Dit is geregeld onder de Arbowet (artikel 28 Arbowet) voor de Arbowet gerelateerde risico’s.

  
  

Wanneer mag preventieve stillegging worden opgelegd

Belangrijke voorwaarden zijn:

• Er moet eerdere waarschuwing zijn gegeven.

• Er moet herhaaldelijke overtreding of een ernstige overtreding zijn van dezelfde of soortgelijke verplichting. Bijvoorbeeld bij de WML: onderbetaling van minimumloon of vakantiebijslag, niet-girale betaling, niet voldoen aan administratieve verplichtingen.

• De werkgever moet in de gelegenheid zijn gesteld maatregelen te nemen of te reageren (zienswijze).

• Bij het besluit tot stillegging moet worden afgewogen wat de maatschappelijke en economische gevolgen zijn, ook voor derden en werknemers die zelf niets te verwijten valt.

  
  

Wetsartikelen relevant voor WML

Enkele relevante bepalingen in de WML:

• Artikel 7 WML: loon moet ten minste het wettelijk minimumloon bedragen; betaling moet via de bank (giraal) gebeuren.

• Artikel 15 en 16 WML: verplichting minimumvakantiebijslag.

• Artikel 18b WML (Besluit minimumloon en minimumvakantiebijslag): administratieve verplichtingen, documentatie, etc.

• 
  

Hoogte en gevolgen van overtredingen

• Bij onderbetaling van minimumloon of vakantiebijslag kan een bestuurlijke boete worden opgelegd. De hoogte hangt af van de mate van onderbetaling en aantal betrokken werknemers.

• Als loon of vakantiebijslag niet op tijd wordt betaald, kan een dwangsom worden opgelegd om betaling af te dwingen.

• Stillegging is vooral ingezet wanneer sprake is van recidive of ernstige overtredingen.

  
  

Praktisch verloop van de procedure tot stillegging

Hieronder het normale verloop wanneer stillegging wordt overwogen:

1. Inspectie constateert overtreding(en), legt bestuurlijke boete op of geeft waarschuwing.

2. Bij herhaling van dezelfde of soortgelijke overtredingen of bij ernstige overtreding kan de Arbeidsinspectie een waarschuwing preventieve stillegging geven.

3. In het waarschuwingstraject krijgt u gelegenheid om een zienswijze in te dienen, waarin u kunt reageren op de constatering, eventueel al maatregelen laten zien, argumenten geven waarom stillegging niet opportuun is.

4. Na de zienswijze volgt een beschikking waarin wordt bepaald of de stillegging wordt bevolen.

5. Indien stillegging wordt bevolen, wordt doorgaans de duur vastgesteld (1 tot 3 maanden), en welke werkzaamheden stilgelegd worden (alle werkzaamheden of slechts een deel dat verband houdt met overtreding).

6. Er zijn rechtsmiddelen: bezwaar tegen de beschikking, beroep bij bestuursrechter, eventueel hoger beroep.

   
   

Wat kan ik voor u doen als jurist wanneer u getroffen wordt door stillegging

Als u al in een situatie verkeert waarin een toezichthouder stillegging heeft aangekondigd of uitgevoerd, of u een waarschuwing of boete heeft ontvangen, kan ik als jurist op de volgende manieren begeleiden:

• Analyse van het voornemen tot stillegging, waarschuwing of boetebeschikking Ik onderzoek of de toezichthouder de juiste wettelijke grondslag heeft gebruikt, of de overtredingen voldoen aan de criteria van herhaling of ernst zoals vereist onder de beleidsregel preventieve stillegging. Ik controleer of de overtredingen en soortgelijke verplichtingen correct zijn aangemerkt.

  
  

• Indienen van de zienswijze Ik help bij het opstellen van een zienswijze tegen het voornemen of de waarschuwing. Hierbij kan ik argumenten formuleren waarom stillegging niet proportioneel is, of laten zien welke maatregelen al genomen zijn, en wensen van derden en werknemers inbrengen als er nadelige effecten zijn.

  
  

• Bezwaarschrift en beroep Wanneer een beschikking tot stillegging is gegeven, begeleid ik bij bezwaar en beroep. Dit omvat het bestuderen van procedures, termijnen, bewijsvoering, mogelijk argumenten over handhaafbaarheid, disproportionaliteit, belangen van werknemers die geen schuld hebben etc.

  
  

• Onderhandelen over maatregelen

  Soms is het mogelijk om met de toezichthouder afspraken te maken over welke onderdelen van werkzaamheden stilgelegd worden, of om tijdelijk alternatieve maatregelen te treffen. Ik kan u bijstaan in overleg met de Inspectie.

  
  

• Effect op boetes en dwangsommen Ik onderzoek of boetes terecht zijn, of de hoogte conform wet en beleidsregels is, of vermindering mogelijk is, of dat een dwangsom terecht is opgelegd of verminderd kan worden.
  

• Voorbereiding processtukken Indien nodig bereid ik dossiers voor de bestuursrechter voor, inclusief het verzamelen van bewijs, juridische argumentatie op basis van wet, beleidsregel en jurisprudentie.