ILT en autodealers: naleving energielabel regels

In Nederland geldt het Besluit etikettering energiegebruik personenauto’s (BEEP). Hierin is geregeld dat nieuwe personenauto’s die te koop worden aangeboden duidelijke informatie moeten hebben over:

• Het officiële brandstofverbruik

• De officiële specifieke CO₂-uitstoot

• De relatieve energiezuinigheid (label) van de auto
  

Daarnaast moet een energielabel zichtbaar zijn bij de auto, ook buiten de showroom, en in de showroom moet een informatieoverzicht aanwezig zijn voor alle modellen die de dealer verkoopt, met de relevante verbruiks- en uitstootgegevens.

Deze verplichtingen vloeien voort uit Europese regelgeving, met name richtlijn 1999/94/EG betreffende beschikbaarheid consumenteninformatie over brandstofverbruik en CO₂-uitstoot. Nederland heeft deze richtlijn geïmplementeerd via BEEP.

Wat heeft de ILT recent geconstateerd?

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft in 2024 en het eerste kwartaal van 2025 bij 127 autodealers gecontroleerd of deze voldoen aan de verplichtingen.

Belangrijkste bevindingen:

• Bij 50 van de 127 dealers (ongeveer 39 %) zijn één of meer tekortkomingen vastgesteld, zoals geen energielabel, het verkeerde energielabel bij de auto, of geen informatieoverzicht aanwezig in de showroom

• Deze dealers kregen een schriftelijke waarschuwing

• Bij 30 dealers werd een hercontrole uitgevoerd. Bij één dealer werd een last onder dwangsom (LOD) opgelegd

• De mogelijke boetes: bij herhaalde overtreding verbeurt de dealer een dwangsom van € 250 per tekortkoming, met een maximum van € 10.000
  

Juridische consequenties van een overtreding

Wanneer de toezichthouder meent dat een dealer niet voldoet aan de informatieplicht, kunnen de volgende juridische instrumenten ingezet worden:

• Schriftelijke waarschuwing: de eerste stap, waarin de dealer op de hoogte wordt gesteld van de geconstateerde tekortkomingen

• Hercontrole: na de waarschuwing wordt gecontroleerd of de tekortkomingen verholpen zijn

• Last onder dwangsom (LOD): wordt opgelegd om beëindiging van de overtreding en voorkomen van herhaling af te dwingen. Bij herhaling kan boete volgen volgens het tarief in de wet en regelgeving
  

Alle handhaving moet voldoen aan de beginselen van behoorlijk bestuur: zorgvuldigheid, rechtszekerheid, motivering, kenbaarheid van de verplichtingen, evenredigheid van sancties. Deze beginselen bieden aanknopingspunten voor bezwaar en beroep.

Wat kun je doen als je onderneming geconfronteerd wordt met een handhavingstraject van de ILT?

Als Mastenbroek Legal kunnen wij je bijstaan in elke fase van het traject. Hieronder praktische stappen die je (met juridische bijstand) kunt ondernemen:

Check & analyse

• Laat onmiddellijk de correspondentie zien waarin de tekortkomingen worden genoemd. Welke specifieke verplichtingen stelt ILT dat je hebt geschonden?

• Analyseer de geconstateerde feiten: is het energielabel aanwezig (zichtbaar buiten/aan de auto)? Is het correcte label gebruikt? Is het informatieoverzicht in de showroom aanwezig?
  

Bezwaar & beroep

• Indien ILT een schriftelijke waarschuwing geeft, check of je kunt aantonen dat je niet hebt verzuimd of dat er een legitieme reden was voor de situatie

• Bij een LOD: onderzoek of de voorwaarden voor het opleggen van de LOD juridische basis hebben, of de overtreding voldoende is gemotiveerd, en of de hoogte van de dwangsom rechtmatig is berekend

• Dien bezwaar in: formeel bezwaar tegen de handhavingsmaatregel (waarschuwing of LOD), binnen de wettelijke termijnen, met argumenten en bewijsmateriaal

• Indien het bezwaar wordt afgewezen, ga in beroep bij de bestuursrechter
  

Vermijden van boete of beperking van schade

• Stel direct een plan van herstel op: laat zien wat je gaat doen om de informatieplicht alsnog na te leven, met deadlines

• Documenteer alle inspanningen: foto’s, correspondentie, interne instructies

• Overweeg onderhandelingen met de toezichthouder als dat mogelijk is: soms acceptatie van herstelmaatregel voorkomt verhoging van sancties
  

Begeleiding door Mastenbroek Legal

Wij kunnen je bedrijf helpen met:

• Het opstellen van bezwaarschriften of beroepschriften tegen waarschuwingen of last onder dwangsom

• Juridische advisering over de motiveringsplicht van ILT: welke feiten moet de ILT hebben vastgesteld, welke documenten moet zij tonen

• Procesvoering bij de bestuursrechter indien dat nodig is

• Toetsing van de rechtmatigheid van de opgelegde dwangsom: of de hoogte proportioneel is, of de overtreding voldoende ernst bevat
  

Voorbeeldscenario

Een dealer ontvangt van ILT een schriftelijke waarschuwing omdat het energielabel bij de auto's buiten de showroom niet zichtbaar is, en het informatieoverzicht in de showroom ontbreekt voor een aantal modellen. De dealer meent dat hij weliswaar aan de regels wil voldoen, maar dat het ontbreken van zichtbaarheid te wijten is aan interpretatieverschillen en technische belemmeringen.

Wat Mastenbroek Legal kan doen in zo’n situatie:

• Beoordelen of de waarschuwing voldoende specifiek is: zijn de modellen genoemd, is aangegeven welke labels ontbreken, is verwezen naar BEEP of Richtlijn 1999/94/EG?

• Bezwaar indienen waarin je betoogt dat je in redelijkheid hebt gehandeld, en binnen redelijke termijn de gebreken corrigeert

• Tijdelijk herstelplan indienen bij ILT om aan te tonen dat je binnen een bepaalde periode in orde komt, eventueel met bewijsstukken

• Indien ILT alsnog LOD oplegt: beoordelen of de voorwaarden voldoen aan de wet en mogelijk beroep aantekenen
  

Juridische onderbouwing: belangrijke wet- en regelgeving

• Besluit etikettering energiegebruik personenauto’s (BEEP): regelt de verplichtingen omtrent energielabel, verbruik, CO₂-uitstoot, zuinigheidscategorie

• Richtlijn 1999/94/EG: Europese kaders voor consumenteninformatie over brandstofverbruik en CO₂ bij nieuwe auto's

• Ontwerp-Wijziging van het Besluit etikettering energiegebruik personenauto’s: lopende wijzigingen die de verplichtingen (mogelijk) aanpassen, onder meer voor emissieloze voertuigen

• Rechten van bedrijven bij handhaving: bezwaar en beroep op basis van Algemene wet bestuursrecht (Awb) – motiveringsplicht, hoorplicht als relevant, rechtsmiddelen tegen besluiten
  

Praktische tips bij omgang met ILT

• Zorg dat je bij ontvangst van waarschuwing of LOD direct intern betrokkenen hoort en alle relevante documenten klaar hebt

• Reageer binnen de gestelde termijnen: bezwaar, voldoen aan handhavingsverzoeken

• Vermijd dat stilstand extra kosten of dwangsommen veroorzaakt

• Documenteer alles zorgvuldig: wanneer notificatie ontvangen is, wat je hebt gedaan, wanneer, waarmee
  

Conclusie

De recente ILT-controles maken duidelijk dat een substantieel aantal autodealers niet volledig voldoet aan de informatieplicht rond verbruik, zuinigheidscategorie en CO₂-uitstoot. Voor bedrijven die in een handhavingstraject terechtkomen is het van groot belang snel, gedegen en juridisch onderbouwd te handelen. Mastenbroek Legal staat klaar om bedrijven bij te staan bij bezwaar of beroep, beoordeling van juridische grondslag van maatregelen, en in gesprekken met toezichthouders. Effectief handelen kan boetes beperken of vermijden, en juridische risico’s beheersen.

Meer lezen over informatieplicht autodealers en ILT-handhaving

Lees het officiële bericht van de ILT: Lees het officiële bericht Download hier het besluit omtrent etikettering energiegebruik personenauto’s (BEEP) (PDF): Download hier het volledige onderzoeksrapport / regelgeving Veelgestelde vragen voor ondernemers

Wat zijn mijn rechten als ILT een last onder dwangsom oplegt? U heeft het recht bezwaar te maken tegen de last onder dwangsom. Dit bezwaar moet tijdig en met juridische motivering worden ingediend. Indien het bezwaar wordt afgewezen, kunt u in beroep gaan bij de bestuursrechter.

Hoeveel tijd heb ik om bezwaar te maken tegen een besluit van ILT?De termijn voor het indienen van bezwaar bedraagt in de regel zes weken vanaf de dag waarop het besluit is bekendgemaakt.

Kan een schriftelijke waarschuwing van ILT ook gevolgen hebben voor toekomstige controles? Ja, een eerdere waarschuwing kan door de toezichthouder meegewogen worden bij latere controles. Het kan ertoe leiden dat sneller zwaardere maatregelen worden toegepast, zoals een last onder dwangsom.

Kan ik boetes volledig voorkomen door bezwaar te maken? Dat hangt af van de situatie. Bezwaar of beroep kan leiden tot vernietiging of verlaging van de sanctie, maar dit is afhankelijk van de juridische grondslag en de feitelijke omstandigheden van de zaak.

Wat kan Mastenbroek Legal concreet voor mijn bedrijf doen?Wij staan bedrijven bij in bezwaar- en beroepsprocedures, beoordelen de rechtmatigheid van opgelegde sancties, en zorgen dat uw standpunt juridisch correct en overtuigend naar voren wordt gebracht.